Um matsskýrslu Alcoa og álit
Skipulagsstofnunar
- Matsskýrsla Alcoa og álit Skipulagsstofnunar staðfestir
að losun mengandi efna frá álveri Alcoa er langtum
meiri en gert var ráð fyrir samkvæmt mati á
stærra álveri Norsk Hydro. Varðandi losun brennisteinsdíoxíðs
er þessi munur stórfelldur þar eð Alcoa er ekki
gert að koma upp vothreinsibúnaði við verksmiðjuna.
- Í umsögn Veðurstofu Íslands um matsskýrsluna
er bent á að verulegur ávinningur sé af vothreinsun
með tilliti til brennisteins og í heild yrði umhverfið
fyrir mun minna álagi með vothreinsun. Í umsögn
Umhverfisstofnunar er bent á að styrkur brennisteinsdíoxíðs
utan þynningarsvæðis sé alltaf lægri sé
vothreinsun notuð. Matið leiðir í ljós að
við viss veðurfarsskilyrði getur skapast hætta á
svælingu af völdum brennisteins í þéttbýlinu
á Reyðarfirði. Skipulagsstofnun telur í niðurstöðum
sínum að vothreinsun til viðbótar þurrhreinsun
sé ótvírætt betri kostur til að draga
úr styrk brennisteins í lofti enda þótt við
vothreinsun sé gert ráð fyrir mun hærra brennisteinsinnihaldi
í rafskautum (3% í stað 1,8%).
- Matsskýrslan leiðir í ljós að ekki er
beitt bestu fáanlegri tækni í mengunarvörnum
verksmiðjunnar, þ.e. samþættum mengunarvörnum
með vothreinsun til viðbótar þurrhreinsun. Alcoa
ber fyrir sig umframkostnaði við vothreinsun sem nemi 60-85
miljónum USD við uppsetningu og 5 miljóna USD rekstrarkostnaði
á ári auk meiri orkunotkunar. Hér eru því
fjárhagslegir þættir látnir vega meira en
umhverfisgæði sem viðurkennt er að rýrni stórum
með tilkomu verksmiðjunnar.
- Skýrsla Alcoa og álit Skipulagsstofnunar kemur fram
við þær aðstæður að bygging álversins
er á lokastigi og Skipulagsstofnun hafði áður
undanþegið fyrirtækið mati. Byggingu verksmiðjunnar
var haldið áfram í skjóli stjórnvalda
eftir að Hæstiréttur úrskurðaði fyrir
meira en ári að umhverfisáhrifin skyldu metin lögum
samkvæmt. Matið sem átti að vera forsenda ákvörðunar
um verksmiðjuna fer því fram eftir á. Álit
Skipulagsstofnunar er því ekki óvilhallt og sú
staðreynd blasir við að verksmiðjan hefur verið
reist andstætt lögum og þvert á ákvæði
alþjóðasamþykkta um umhverfismat sem forsendu
ákvarðana.
- Matsskýrsla Alcoa og álit Skipulagsstofnunar svarar
ekki mörgum óvissuatriðum, m.a. um áhrif verksmiðjunnar
á byggða- og atvinnuþróun, áhættu
af hugsanlegu straumrofi sem valda myndi mikilli losun mengunarefna
í Reyðarfirði og hættu af mengunarslysum í
sjó vegna flutninga að og frá álverinu.
Sjá ennfremur athugasemdir
mínar við frummatsskýrslu Alcoa 8. júní
2006
Hjörleifur Guttormsson |