| Atkvæðaseðillinn
og stóriðjustefnan
Kosningarnar til sveitarstjórna næsta laugardag snúast
um stefnu hlutaðeigandi framboða og stjórnmálaflokka
sem að þeim standa. Þótt stjórnsýslustigin
tvö, ríki og sveitarfélög, séu að formi
til aðskilin hvað starfshætti og verkefni snertir, er þó alltaf
um að ræða pólitísk tengsl á milli
forystu í landsmálum og stefnu viðkomandi flokka í sveitarstjórnum.
Margir kjósendur átta sig á þessu og því hafa
landsmál eðlilega áhrif á það hvernig
menn verja atkvæði sínu í sveitarstjórnarkosningum.
Nægir í þessu sambandi að minna á nýafstaðnar
sveitarstjórnarkosningar í Bretlandi þar sem ríkisstjórn
Tony Blairs galt afhroð og enduspegluðu úrslitin vaxandi óánægju
með stefnu hennar á mörgum sviðum, þar á meðal þátttöku
Breta í Írakstríðinu.
Stóriðjustefnan og sveitarstjórnir
Ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks
hefur allt frá árinu 1995 staðið fyrir stóriðju
sem lykilatriði í atvinnuþróun hérlendis.
Fyrst kom til stækkun Ísal, þá bygging álverksmiðju á Grundartanga
og svo stóra stökkið með Kárahnjúkavirkjun
og risaálveri á Reyðarfirði. Í öllum
tilvikum hefur ríkisvaldið haft náið samstarf við sveitarstjórnarmenn
til að ná fram stefnu sinni. Sveitarstjórnir gegna
lykilhlutverki við skipulag og leyfisveitingar vegna stóriðjuframkvæmda. Án
meirihlutastuðnings við stóriðjuáform í viðkomandi
sveitarstjórnum getur ríkisvaldið ekki komið stefnu
sinni fram. Þetta hefur komið vel í ljós í sveitarfélaginu
Skagafirði þar sem iðnaðarráðherra hefur í samvinnu
við flokksmenn sína og fleiri heima fyrir reynt að knýja
fram ákvarðanir um virkjanir í Jökulsá eystri
en ekki tekist það vegna andstöðu meirihluta sveitarstjórnar
sem Vinstri grænir eiga aðild að með Sjálfstæðismönnum. Áfram
eru á dagskrá stjórnvalda stóraukin áform
um ný og stærri álver, á Húsavík, í Straumsvík
og í Helguvík. Öll kalla þau á nýjar
virkjanir vatnsafls og jarðvarma. Þeir sem andvígir
eru þessari stefnu hljóta að íhuga vel hvernig þeir
best geti notað atkvæði sitt í sveitarstjórnarkosningunum
til að hamla gegn frekari stóriðju og meðfylgjandi
náttúruspjöllum.
Samfylkingin í sauðagæru
Nú í aðdraganda sveitarstjórnarkosninganna hefur
Samfylkingin reynt að breiða yfir stefnu sína í stóriðjumálum. Það er þó ekki
auðvelt því að í reynd hefur Samfylkingin
stutt öll þau stóriðjuáform sem að ofan
greinir og sums staðar verið í forystu heima fyrir eins
og varðandi álverið á Reyðarfirði. Formaður
Samfylkingarinnar, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
gerði sem borgarstjóri bandalag við fulltrúa Framsóknar
og Sjálfstæðisflokks í borgarstjórn um
að borgin ábyrgðist fjármögnun Kárahnjúkavirkjunar. Á Húsavík
er varaþingmaður Samfylkingarinnar, Örlygur Hnefill Jónsson,
sérstakur fánaberi í álversfylkingunni og í Hafnarfirði
ber ekki á andstöðu meirihluta Samfylkingarinnar við gífurleg
stækkunaráform hjá Ísal. Það er því ljóst
að stuðningur við Samfylkinguna í sveitarstjórnum
jafnt í Reykjavík sem annars staðar er ekki leiðin
til að stöðva stóriðjusóknina. Í því efni
eru það Vinstri grænir sem hægt er að treysta.
Hjörleifur Guttormsson |
