| Frá aðalfundi NAUST 2006.
Aðalfundur Náttúruverndarsamtaka Austurlands – NAUST
var haldinn í Skaftafelli laugardaginn 9. september 2006. Ástæða
er til að vekja athygli á viðhorfum þessara áhugasamtaka
sem starfað hafa samfellt frá árinu 1970 að telja. Ályktarnir
sem aðalfundurinn samþykkti fyrr í þessum mánuði
eiga fullt erindi til landsmanna, þar á meðal varðandi
umdeildar stóriðjuframkvæmdir á Austurlandi.
Stjórn NAUST
Fráfarandi stjórn NAUST, Ulla R. Pedersen formaður
og Ólafía Gísladóttir gjaldkeri, skiluðu
af sér fyrir hönd fráfarandi stjórnar sem sl.
fjögur ár hefur verið skipuð félagsmönnum úr
Austur–Skaftafellssýslu.
Í stjórn fyrir næsta starfsár voru
kjörin:
Guðrún Schmidt, Strönd í Skógum
Andrés Skúlason, Djúpavogi
Þorsteinn Bergsson, Unaósi
Til vara:
Halla Eiríksdóttir, Egilsstöðum
Sigurður Guðjónsson, Borg á Mýrum, Hornafirði
Ragnhildur Rós Indriðadóttir, Fellabæ.
Ályktanir aðalfundar NAUST 2006.
Eftirfarandi ályktanir voru samþykktar á aðalfundinum:
Um Kárahnjúkavirkjun og álverksmiðju
Alcoa
Aðalfundur NAUST 2006 minnir á fyrri samþykktir samtakanna
um stóriðjuframkvæmdir á Austurlandi og varar
við þeirri margvíslegu hættu sem af þeim
stafar fyrir fólk og umhverfi á Austurlandi. Fundurinn
tekur undir með þeim mörgu sem lýst hafa áhyggjum
vegna ófullnægjandi undirbúnings þessara framkvæmda,
jafnt Kárahnjúkavirkjunar og álvers á Reyðarfirði.
Fundurinn telur ekki rétt að hleypa vatni á Hálslón án
undangengins óháðs mats á virkjuninni með tilliti
til jarðfræði og hönnunar mannvirkja. Aðalfundurinn
fordæmir þá hneykslanlegu afstöðu Alcoa og
Skipulagsstofnunar að taka fjárhagslega hagsmuni Alcoa fram
yfir heilbrigði íbúa við Reyðarfjörð og
Eskifjörð með því að hafna kröfum
fjölmargra um vothreinsun við álverksmiðjuna. Þá krefst
aðalfundurinn þess að framkvæmdaraðilum sé gert
að standa undanbragðalaust við sett skilyrði um frágang
og vöktun að framkvæmdum loknum og að komið verði í veg
fyrir frekari spjöll og tjón á landi og lífríki í nágrenni þeirra.
Um stöðvun stóriðjuframkvæmda
Aðalfundur NAUST 2006 telur rétt að nú þegar
verði gert a.m.k. 5 ára hlé á öllum frekari
stóriðjuframkvæmdum hérlendis eftir þau
hörðu átök sem staðið hafa yfir í heilan áratug.
Næstu ár verði notuð til víðtækra
rannsókna á áhrifum vatnsafls- og jarðvarmavirkjana
og iðnaðar í krafti þeirra á þjóðarhag,
mannlíf og umhverfi. Að fengnum niðurstöðum verði
mótuð stefna sem víðtæk sátt geti
orðið um meðal landsmanna áður en til greina
komi að ráðast í frekari framkvæmdir á þessu
sviði.
Um Vatnajökulsþjóðgarð
Aðalfundur NAUST 2006 lýsir yfir fullum stuðningi við tillögur
og ábendingar fulltrúa náttúruverndarsamtaka í undirbúningsnefnd
um Vatnajökulsþjóðgarð. Jafnframt hvetur fundurinn
stjórnvöld til að taka í senn af raunsæi
og stórhug á málefnum þessa væntanlega þjóðgarðs,
m.a. með nægum fjárframlögum og öðrum
aðgerðum svo unnt verði stofna þjóðgarðinn
með myndarbrag og ganga til samninga við þá aðila
sem geta hugsað sér að leggja til hans landsvæði
eða vilja tengjast Vatnajökulsþjóðgarði
með öðrum hætti. Áherzla er lögð á að þjóðgarðurinn
nái yfir landslagsheildir umhverfis jökulinn, þar á meðal
Langasjó og Fögrufjöll að friðlýsta svæðinu
við Laka.
Um Fjarðarárvirkjun
Aðalfundur NAUST 2006 harmar að Skipulagsstofnun og umhverfisráðherra
skuli hafa hundsað vel rökstuddar kröfur um að virkjun
Fjarðarár í Seyðisfirði fari í umhverfismat.
Varar fundurinn við því fordæmi sem þetta
kann að gefa og krefst þess að mat á umhverfisáhrifum
verði framvegis meginregla sem ekki verði gengið framhjá af
stjórnvöldum.
Um Ísland og loftslagsbreytingar
Aðalfundur NAUST 2006 gagnrýnir aðgerðaleysi stjórnvalda
hérlendis við að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda
og fordæmir framkomnar hugmyndir um að leita enn og aftur sérstakrar
undanþágu fyrir Ísland innan Kyotóferlisins
til losunar gróðurhúsalofts frá stóriðju.
Um hagsmunatengsl og fégjafir
Aðalfundur NAUST telur brýnt að stjórnvöld
setji formlegar siðareglur um samskipti við fyrirtæki
og aðra aðila sem standa að framkvæmdum sem valda umhverfistjóni. Óeðlilegt
er að opinberir aðilar taki við fégjöfum frá slíkum
aðilum eða auðveldi þeim á annan hátt áróður
til réttlætingar umhverfisspjöllum.
Um samstarf náttúruverndarfélaga
Aðalfundur NAUST hvetur til aukins samstarfs frjálsra náttúru-
og umhverfisverndarsamtaka til að ná megi sem bestum árangri í málum
sem samstaða er um í þeirra röðum. Fundurinn
telur athyglisverðar framkomnar hugmyndir um að þessi samtök
myndi með sér sameiginlegan vettfang um náttúruvernd
sem sé óháður stjórnvöldum og gæti
m.a. staðið fyrir árlegu þingi.
Hjörleifur Guttormsson |
